Op 16 juni 2023 hebben de 12 deelnemers van de vierde editie Van Gogh NP Academie via hun eindpitch laten zien welke onomkeerbare stap ze in hun project of initiatief hebben gezet en wie ze daarbij gaan helpen. Grote maatschappelijke opgaven werden hierbij via concrete casuïstiek volop in de schijnwerpers gezet. De kapel van Prisma’s Landpark Assisië, partner in het Van Gogh NP, bood hiervoor het prachtige decor.
De deelnemers hebben in de afgelopen maanden gewerkt aan hun projecten/initiatieven voor behoud en versterking van het landschap. Door elkaars dromen, dilemma’s en initiatieven te delen, werden anderen uitgenodigd mee in te stappen en te helpen. Dit heeft geresulteerd in inspirerende eindpresentaties die tot de verbeelding spreken met nieuwe inzichten en concrete vervolgstappen. Hieronder kun je nader kennismaken. Neem vooral contact op als een project jouw speciale belangstelling wekt. Samen komen we verder.
Daan is als zelfstandig akkerbouwer en teeltadviseur aan de slag gegaan met een nieuw graan: Sorghum. Dit gewas heeft volgens Daan veel mogelijkheden voor de toekomst, niet alleen voor consumptie, veevoer en biobased bouwen, maar ook als bodemverbeteraar. Bodembeheer is voor hem erg belangrijk en hij wil zijn grond ooit overdragen aan zijn zoon; van betere kwaliteit dan dat hij die heeft gekregen. Hij is nu op zoek naar nieuwe toepassingen en wil anderen inspireren en adviseren over sorghum(teelt), om breed in te zetten voor een mooiere omgeving.
Rob weet als geen ander van de herstellende kracht van de natuur: mensen herstellen met en door groen. ‘Lotgenoot in mentale problematiek Vincent Van Gogh mag ons na zijn dood inspireren!’ Met zijn boek ‘Van het padje – BUITEN gewoon’ wil Rob iets in beweging zetten. Hij wil behandelaars aanzetten met cliënten naar buiten te gaan. De waarde van Van Gogh NP is hier groot: een plek waar je kunt verblijven die helend is. We hebben heel veel schoons dichtbij in Brabant. Niet voor niets is er nu al landelijke belangstelling voor het boekje dat in oktober 2023 uitkomt.
Met ‘Van wei-land naar wij-land’ wil Esther graag een nieuwe bestemming voor drie generaties aan hun wei geven: een gezamenlijke hoeve in het echte Brabants landschap waar Vincent van Gogh zo van hield. Tussen de akkers en velden met knotwilgen, perenbomen en knotberken. Waar de vogels hun nesten kunnen bouwen, de tijd heeft stil gestaan en waar het voor passanten/bezoekers mogelijk is een kijkje te nemen in de Van Gogh landschapstuin/keramiek atelier. Daar waar je nog dichterbij Vincent van Gogh kunt komen dan je al bent.
Kunstenaar en ondernemer Monique is met haar kleine initiatief al een groot voorbeeld voor Brabant als het gaat om de transitie van een voormalige varkensstal naar een creatieve hub voor ondernemers, waarin de stal is omgebouwd tot werkplaatsen en ateliers. Op ‘t Klein Laar in Helvoirt wordt in samenwerking met o.a. Brabants Duingoed gewerkt aan een nieuwe duurzame invulling. Een creatief ecosysteem in ‘Het verflandschap’, met hierin een kruisbestuiving tussen kunst, natuur en landbouw. Een vernieuwende invulling vanuit het agroforestry programma waar plaats is voor een experimenteel buitenatelier en expositieruimte. Waar het erf door o.a. bestaande en inheemse eetbare verfplanten bijdraagt aan bevordering van de biodiversiteit.
Het ‘dichterbij brengen’ van kasteel Maurick ofwel: dromen over vergroting van de betekenis, beleving en bereikbaarheid van het landschap en de historie van dit eeuwenoude cultuurerfgoed. Als kastelenliefhebber wil Martijn de bereikbaarheid van Kasteel Maurick en het landschap op een innovatieve en duurzame manier verbeteren. Zijn focus in deze case ligt op het vrije beeklandschap wat zo kenmerkend is voor het Van Gogh NP. Om hiermee stad en land -tot in het hart- met elkaar te verbinden. Martijn heeft 5 concrete projectideeën en is al in gesprek met zo’m 15 partners over hun ideeën.
Wat zou biobased bouwen kunnen betekenen voor de keten, van de teelt van gewassen tot bouw(cultuur) en landschap? Menno ziet het als motor om maatschappelijke opgaven te verbinden. Het streven is om 400 woningen in de Kemmer te (ver)bouwen binnen een straal van 30 km. In het kader van de Academie wil Oirschot graag onderzoeken hoe ze dit kunnen gaan realiseren en waarmaken met gebiedsontwikkeling De Kemmer als versneller. Met de gedachte dat ‘biobased en natuurinclusief bouwen, met het levend bodem-waterlandschap als fundament, moet uitgroeien tot het nieuwe normaal’. In september ’23 organiseert Menno over dit onderwerp een evenement.
Godert, initiatiefnemer van de Oersprong, wil mensen bij elkaar brengen met een verplaatsbare tipi: ‘tipis Van Gogh NP’. In de Academie werd Godert begeleid om het plan van de tipi te realiseren. Deze 10 meter hoge tipi-toren van Paulownia hout, te bouwen met kunstenaars en verstandelijk beperkten, reist langs uiteenlopende festivals en locaties in Midden-Brabant om Van Gogh NP onder de aandacht te brengen. Op deze manier kunnen we samen hoeder zijn van een mooie plek en die plek biodiverser maken! De Groote Beek (GGzE in Eindhoven), maar ook Landpark Assisië of de Steenfabriek in Udenhout zouden plekken kunnen zijn voor de tipi.
In september vindt de volgende Landschapstriënnale plaats aan de Waddenkust. Helaas moest de editie in 2021 in het Van Gogh NP door corona online plaatsvinden. Hoe fijn is het om elkaar weer in het echt te ontmoeten, struinend door het landschap! Daarom creëert Anne een tijdelijke ‘tussenruimte’: een voettocht van etappes, in vijf dagen, door vijf provincies vanuit het Van Gogh NP naar de opening van de Landschapstriënnale bij Lauwersoog. Hoe geven we het landschap vorm, wat zie jij wat ik niet zie? Op de terugkomdag van de Van Gogh NP Academie deelt Anne haar opgedane ervaringen: Wat zou er zijn boven Groningen?
Alles wat je aandacht geeft, groeit, aldus Tom. Dus ook de teeltbomen in potten in zijn mobiele kwekerij Treemobility, waar bomen bovengronds worden gekweekt. Met als voordeel dat er meteen bomen komen te staan op een plaats waar dat normaal nog niet kan. Dat zorgt o.a. voor hittestress-reductie op locatie, stikstofreductie, behoud van biodiversiteit en tot 500% meer wortelgroei.
In Van Gogh NP wil Tom (natuur-) gebieden direct met elkaar verbinden en daarmee de natuurlijke samenhang van het gehele gebied voorbereiden en creëren en in de stedelijke gebieden direct groen toevoegen.
Als fan van Mahler en muziekmaker brengt Lucas een interdisciplinaire kunstbeleving in stad en land naar het Van Gogh NP. Zomer 2023 doet zich de mogelijkheid voor om met Museum Slager de concerten grootser aan te pakken. Lucas’ droom is om een evenement met zomerconcerten uit te breiden naar meer concerten met muzikanten in de natuur buiten Den Bosch. Om zo de verhalen uit dagboeken en brieven zoals die van Van Gogh aan elkaar te knopen die horen bij de historische omgeving van zijn inwoners. Schilderkunst, muziek en literatuur vormen hierbij een perfecte synergie.
Als pionier heeft Simone zich met Pixelfarming jarenlang ingezet voor de landbouwtransitie. Met deze technische innovatie wordt een mooie stap gezet. Het duurzaam veranderen van het voedselsysteem beperkt zich echter niet tot een nieuwe landbouwmethode. Een aantal maanden geleden is zij begonnen met een initiatief op basis van sociale innovatie. Een activiteitenboerderij waar gezonde producten worden geteeld op de wijze van Pixelfarming als basis voor een gezond eetpatroon. Een programma wordt geboden om met elkaar je leefstijl te verbeteren door meer te leren ontspannen en bewegen en de geteelde gezonde producten ook op gezonde wijze tot je te nemen. Ze wil werken aan de bewustwording van de consument voor een duurzaam en zo lokaal mogelijk voedselsysteem. Dit doet zij samen met jongeren die nu niet (volledig) meer naar school gaan en biedt hen een plek om hun talenten in de praktijk te ontdekken. Aan de hand van deze talenten maken ze een persoonlijk ontwikkelingsplan.
Volgens beeldend kunstenaar Tijs biedt het gebied buiten de stad, ruimte om na te denken. Vanuit die habitat kun je dingen creëren die impact hebben op de wereld. Hij wil daarvoor een boerderij omtoveren tot BroedPlaats. Stallen worden werkplaatsen, oefenruimtes, workshopruimtes en vooral ateliers. Hierbij moet ruimte zijn voor de transitie van het boerenbedrijf (inclusief akkers) om toe te groeien naar niet alleen een creatieve BroedPlaats maar een creatieve-natuurinclusieve-boerderij vol kruisbestuiving!
Door Kunstloc Brabant, die de Academie inspireert met en voorziet van verbeeldingskracht, zijn drie kunstvouchers (à € 2.000,-) beschikbaar gesteld en uitgereikt, om drie ideeën te verrijken met de inbreng van kunstenaars. De vouchers gingen naar Rob, Monique en Daan.
