Het thema natuur lijkt tegenwoordig steeds belangrijker te worden. We moeten ons bewust worden van de impact die wij als mens hebben op de omgeving. Aan de ene kant lijken we niet meer heen kunnen om thema’s als duurzaamheid en klimaatverandering. Aan de andere kant lijkt het alsof jongeren steeds minder in de natuur aanwezig zijn. Maar in hoeverre klopt dat beeld? Als Groene Trainees starten we daarom het project ‘Lighten up your landscape’ We spraken met verschillende mensen uit het Van Gogh Nationaal Park, die ons nieuw licht wierpen op de vragen als; wat is verbinding met de natuur precies? Waarom is dit belangrijk? En zijn er verschillende manieren waarop die verbinding vorm kan krijgen?
In eerdere gesprekken kregen we al een nieuw inzicht op de vraag wat natuur is, en of we wel zo’n groot onderscheid kunnen maken tussen ‘de mens’ en ‘de natuur’. Liselot Cobelens, afgestudeerd product designer, laat ons zien dat dit onderscheid in haar optiek niet zo duidelijk hoeft te bestaan. Als productdesigner heeft ze een interessante visie op hoe de materialistische wereld van de mens zich verhoudt tot de natuur. Met haar project ‘Dryland’ probeert ze maatschappelijke vraagstukken over de natuur beter zichtbaar en beter te begrijpen te maken.
Twee jaar geleden studeerde Liselot Cobelens als productdesigner af aan de kunstacademie met haar project ‘Dryland’. Hoewel ze geen maatschappelijke achtergrond heeft, deed ze in dit projectonderzoek naar de gevolgen die droogte heeft op de natuur en de samenleving. “Droogte is iets wat je niet snel ziet. Als je niet in die materie zit, dan weet je bijvoorbeeld echt niet dat het een jaar duurt voordat de grondwaterstand weer op een normaal pijl is na een droge zomer. Om mij heen was er geen besef van deze problematiek. Met mijn project wilde ik mensen hierover informeren, op een poëtische manier”.
Omdat er veel actoren rondom het thema droogte betrokken zijn en het een gevoelig onderwerp is voor veel van deze actoren, wilde ze het probleem benaderen vanuit het landschap zelf. Ze deed lang onderzoek naar wat er precies gebeurt in het landschap en filmde de interviews met betrokkenen. Deze zijn op haar website te bekijken. Uiteindelijk kwam het idee om een letterlijke weergave te maken van het landschap in de vorm van een tapijt. “Tijdens de vormgeving realiseerde me hoe bizar het landschap ontworpen is. Hoe we als mens het landschap zo in de hand proberen te houden en te vormen. Tegelijkertijd bestaan de grenzen die wij opstellen als mensen, eigenlijk helemaal niet voor vele planten en kleine dieren”. Liselot werkte voor dit project samen met een tapijtenbedrijf. Met de wol bootste ze het landschap na. “Elke keer als zo’n draad door het tapijt heen geschoten wordt, lijkt het op een soort plant in het landschap. Die draden hebben allemaal verschillende hoogtes.” Zo bracht ze de problematiek in het verhaal rondom droogte samen met de symboliek en de poëtische kant van het verhaal. Het tapijt symboliseert niet alleen droogte. Al snel kwam Liselot erachter dat droogte ook weer andere problemen in het landschap met zich meebrengt, zoals verzakking, verbranding en verlies. Al deze elementen zijn terug te zien in het tapijt dat de Deurnse Peel weergeeft.
Volgens Liselot kan het beeldend bezig zijn met een onderwerp dat gevoelig ligt, juist een manier zijn om het verhaal te vertellen. "Het is een onderwerp dat een verschrikkelijk verhaal verteld en een nare boodschap overbrengt, maar op deze manier kan het wel binnenkomen bij mensen waar dat nodig is. Iemand zei tegen mij; We moeten dit ergens neerleggen, zodat we een aanleiding hebben om het er met partijleden onder elkaar over te hebben en het beter te bespreken. Dat is wel de insteek geweest met dit project, om die knop bij mensen om te zetten, zodat ze erover na beginnen te denken en hopelijk tot actie worden aangezet.” Liselot zou zich nu ook graag bezighouden met vergelijkbare onderwerpen binnen het thema natuur, zoals biodiversiteit.
