Pioniers Yvo Kortmann draagt voorzittershamer over aan Paul Rüpp

Paul Rüpp en Yvo Kortmann, de komende en gaande voorzitter van het Van Gogh Nationaal Park, wilden als kind allebei boer worden. Hoewel het leven een andere route uitstippelde hebben ze hun liefde voor het buitenleven nooit verloren: ‘De genialiteit van de natuur is fascinerend. Alles is tot in de kleinste details met elkaar verbonden.’

Jullie delen een liefde voor het buitenleven, een passie die je niet altijd bij bestuurders verwacht, hoe is dat ontstaan?

Yvo: ‘Het is mij met de paplepel ingegeven. Op zondag werd er met het gezin gewandeld. Dan struinden we onder meer door het Bossche Broek of door landgoed Herlaer. Bovendien hadden we thuis altijd beesten zoals kippen, vogels en honden. Ik weet niet of ik die min of meer verplichte wandelingen als kind altijd leuk vond, maar ik ben mijn ouders enorm dankbaar dat ze me de liefde voor de natuur hebben meegegeven.’

Paul: ‘Ik zat bij de jeugdnatuurwacht in Geldrop. Dan kreeg je schoenen met een profiel dat in het zand voetafdrukken van dieren achterliet. Zo leerde je sporen herkennen. Voor mij ging het vooral om het buiten zijn, de vrijheid, het avontuur.’

Als kind wilden jullie beiden boer worden, dat is niet gelukt?

Yvo: ‘Dat was natuurlijk vanuit een romantisch beeld van het boerenleven. Later ontdek je dat de praktijk anders is. Mijn vader had als bestuurder een ontzettend boeiend bestaan en ik ben zijn route gevolgd. Maar ik vind het nog altijd heerlijk om buiten te zijn en om met mijn handen te werken.’

Paul: ‘Hoewel het anders is gelopen, voel ik me verbonden met het boerenbestaan. Ik snap ook dat de nieuwe generatie boeren worstelt met de vergaande veranderingen, waarbij de door hen gevoelde vrijheid onder druk staat.’

Wat maakt Van Gogh Nationaal Park zo bijzonder?

Yvo: ‘Landschapsarchitect Adriaan Geuze heeft ons de ogen geopend. Hij heeft ons laten zien dat Brabant één groot bekenlandschap is met natuur, landbouw, industrie, steden en dorpen. Als je dat voor de toekomst wilt bewaren of ontwikkelen, heb je elkaar nodig. Maar de wil om er iets heel moois en duurzaams van te maken is enorm. Dingen samen voor elkaar krijgen zit diep in de Brabantse volksaard.’

Paul: ‘Toen ik gedeputeerde van de Provincie was, heb ik te maken gehad met de zogenaamde reconstructie van het landelijk gebied. Dat is na een bemoedigend begin door politieke keuzes vastgelopen. Van Gogh Nationaal Park is een reconstructie in optima forma en voor mij mede de reden om ja te zeggen tegen het voorzitterschap. Ik ben destijds geraakt door de genialiteit van de natuur, hoe alles tot in de kleinste details met elkaar samenhangt. En hoe de mens daar onderdeel van is. We hebben een geweldige kans om samen een nieuw duurzaam landschap te creëren.’

Brabanders zijn meer dan anderen verbonden met de natuur?

Paul: ‘Dat vind ik overdreven. Maar als ik er dieper over nadenk, zit er wel een kern van waarheid in. Brabant leeft vanuit de dorpen, is wel eens gezegd. Dat klopt ook. Er is na de Tweede Wereldoorlog bewust gekozen voor economische ontwikkeling ín de dorpen, zodat je geen leegloop van het platteland kreeg. De politiek wilde op die manier ook voorkomen dat er in de steden bolwerken van socialisten en communisten zouden ontstaan.’

Yvo: ‘Daardoor zijn Brabanders dichter bij de natuur gebleven. Je hoeft het dorp maar uit te lopen en je staat in het groen. Maar dat geldt ook voor de steden. Die zijn niet extreem groot geworden. In Den Bosch wandel je binnen tien minuten van de kathedraal naar het Bossche Broek. Die verbinding is hier sterker dan op de meeste andere plaatsen in Nederland.’

Wat is het de mooiste plek van Brabant?

Yvo: 'Dat kun je me toch niet vragen. Ik heb de lagere school gedaan in Breda, de middelbare school in Den Bosch, gestudeerd in Tilburg en ben getrowud met een Eindhovense.... Er is zo ontzettend veel moois. Maar als ik moet kiezen dan volg ik de sporen van mijn vader, een wandeling die hij graag maakte: van de Sint-Jan via het Bossche Broek naar het Provinciehuis. Uniek. Dat vind je nergens.'

Paul: ‘Er zijn zoveel verschillende soorten landschap, dat je voor elk type een mooiste plek zou moeten noemen. Zelf houd ik enorm van een weids gebied, liefst met een riviertje dat er doorheen slingert, met in het midden een oude monumentale boom. Eén plek? De stuifduinen van de Bedafse Bergen bij Uden, ofwel de Blote Kont, zoals het in de volksmond wordt genoemd.’

Waar staat Van Gogh Nationaal Park over vijf jaar?

Yvo: ‘Ik hoop vooral dat de samenwerking en saamhorigheid van de partners nog beter tot zijn recht komt ten bate van ons Brabantse landschap! Dat is vanaf nu aan anderen. Al blijf ik op de achtergrond graag bereid om mee te denken en te helpen.’

Paul: ‘Op korte termijn verdient het landschap nationale erkenning. Of je dat Nationaal Park noemt of een andere status geeft, vind ik minder belangrijk. Daarna hoop ik dat we erin slagen om het stedelijk gebied met het landelijke te verbinden. Op die manier kunnen we de balans herstellen tussen de Brabander en zijn omgeving.’