Wie: Johan Jansen
Geboren: Oudenbosch
Woonplaats: Zundert
Beroep: Eigenaar LocalTea
Mooiste plek van Zundert: ‘Gooren en Krochten! Dat ligt op de grens met België en daardoor is er in honderd jaar nauwelijks iets veranderd. Ongerepte natuur.’
“ ‘Het moet anders in de land- en tuinbouw, we staan de natuur in de weg’ ”
Johan Jansen, LocalTea
Toen Johan Jansen in China voor het eerst zelf thee maakte, wist hij dat er geen weg terug was. Hij ging theeplanten kweken die tegen het Europese klimaat konden, produceerde vervolgens zelf thee en heeft ondertussen ‘plantages’ in onder meer Nederland, België en Duitsland. Alles met oog voor het ambacht, goede thee en de eigen omgeving. ‘Als we de natuur willen behouden, moeten we echt anders gaan denken.’
Johan Jansen uit Zundert heeft veel vrienden in de land- en tuinbouw. Praten over de toekomst is soms lastig. ‘Het ligt gevoelig’, zegt hij. ‘Sommigen willen niets van verandering weten. Zij hebben hun hele leven gehoord dat de huidige manier van werken de beste is. Het inslaan van een nieuwe weg kost tijd. We zullen tot het inzicht moeten komen dat het ook anders kan en dat dit ook voor iedereen beter is.’
Johan, die zelf opgroeide op een tomatenkwekerij, vergelijkt het met iemand die zijn hele leven tot tevredenheid bij Mc Donalds heeft gegeten. Waarom zou die ineens wat anders moeten eten? ‘Tot je deze mensen kennis laat maken met goede producten’, aldus Johan. ‘Dan komt hij of zij erachter dat je je daar beter van gaat voelen, meer energie krijgt. Dat inzicht zorgt ervoor dat iemand bereid is om een nieuwe weg in te slaan.’
Zijn bedrijf LocalTea is niet als een zogenaamd groen initiatief geboren. Het begon met liefde voor thee. Als jongetje was Johan veel met zijn opa onderweg, een echte theedrinker die de pot een hele nacht liet trekken om hem daarna in een beugelfles van Grolsch te gieten. ‘Daarmee ben ik groot geworden’, zegt Johan. ‘Thee uit een beugelfles.’
De ontmoeting met de ambachtelijke theemakers in China zette Johan aan het denken. Al sinds de VOC-tijd wordt de meeste thee via een methode gemaakt die vooral is gericht op massaproductie en winst. En slechts een paar procent komt terecht bij de boeren die het harde werk verrichten. Oneerlijk, vindt Johan. Een gedachte die naadloos past bij Vincent Van Gogh die in zijn leven en werk altijd is opgekomen voor de onderliggende partij.
Met LocalTea probeert Johan die cirkel te doorbreken: ‘Maar je ziet dat ook de grote producenten steeds meer onder druk komen te staan om duurzamer en met oog voor de boeren te produceren.’
Johan deed er acht jaar over om een theeplant te kweken die in het Nederlandse klimaat kan overleven en floreren. Het was de bedoeling om deze planten aan particulieren te verkopen voor in de tuin of de kamer. Het ambachtelijk produceren van thee zouden anderen moeten doen. Toen dat niet gebeurde heeft Johan het zelf maar opgepakt. Samen met theemaakster Dionne, die inmiddels zijn levenspartner is.
De passie voor thee, waarmee het project begon, is onverminderd groot. Maar duurzaamheid is een minstens zo belangrijk thema geworden binnen het bedrijf. Volgens Johan is dat logisch. ‘Als kind was ik al veel buiten en dat is nog steeds zo. Sinds een jaar of vier doe ik aan bushcraften, met minimale middelen overleven in de natuur. Dan kom je er al snel achter hoe weinig eetbaars er soms nog te vinden is. We hebben alles vol gezet met maïs en gras, maar dat is geen natuur. Ik maak me daar zorgen over.’
Met zijn bedrijf probeert hij bij te dragen aan natuurbehoud. ‘Omdat onze thee niet van ver komt stoten we 96 procent mindere CO2 uit’, aldus Johan. ‘Sterker nog, onze planten produceren juist zuurstof. Het is niet alleen goed, maar ook leuk om zoveel mogelijk lokaal te werken. Je ontmoet gelijkgestemden en ontdekt nieuwe mogelijkheden. Zo ontwikkelen we in samenwerking met de Van Gogh NP Academie een landschap dat rijk is aan theekruiden, die we toevoegen aan onze Nederlandse thee. Wie dan een lokaal kopje thee met kruiden drinkt, maakt meteen zijn omgeving een stukje mooier.’
