In gesprek met Stichting Duurzaamheidsvallei
In gesprek met Henk Hoppenbrouwers, bestuurslid en commissielid Natuur en Landschap.
Stichting Duurzaamheidsvallei heeft als werkgebied het beekdal van de Voorste stroom, het gebied tussen Tilburg en Oisterwijk, begrenst door de N65 en het bosgebied van Brabants Landschap aan de Hoevenseweg. Zij houden zich bezig met natuurontwikkeling, ecologie, duurzame energie, slow toerisme en cultureel erfgoed. De stichting bestaat uit 8 bestuursleden met ieder hun eigen specialisme. De naam van de stichting, Duurzaamheidsvallei, moet niet alleen gezien worden als aanjager van duurzame initiatieven maar vooral ook als van een partij die duurzame samenwerking met partijen nastreeft.
U bent als partner actief betrokken bij Van Gogh NP sinds 2022
In de jaren daarvoor hadden we al enkele bijeenkomsten bijgewoond waarbij informatie werd gegeven wat Van Gogh NP voor betekenis kan hebben in Noord-Brabant en wat zij willen en kunnen betekenen voor de stakeholders.
Wat sprak u in dit plan aan?
Voor ons was het in het begin niet erg duidelijk waar Van Gogh NP naar toe wilde en waar de nadruk op kwam te liggen. Wij schrokken dan ook erg van een idee dat in die beginjaren gelijktijdig naar buiten kwam om in Noord-Brabant meerdere grote uitkijktorens te bouwen om het landschap te kunnen tonen en het toerisme te bevorderen. Heel snel hebben we toen een projectleider van Van Gogh NP uitgenodigd om uiting van onze zorgen in deze te geven. Gelukkig kon hij laten weten dat dit idee niet van Van Gogh NP af kwam en een ander initiatief was waar zij ook niet op deze manier achter stonden. Wij hadden in die jaren - en nu ook nog - intensief contact met Het Groene Woud, een organisatie waar wij ons goed bij voelden. Nog een organisatie erbij hoefde voor ons niet perse. Later toen wij meer bekend raakten met de bedoelingen van het initiatief sprak ons vooral de brede aanpak aan om zaken van de grond te krijgen en het niet alleen een economische kant kende maar cultuur, landschap, toerisme, streekproducten en dat ook kennisoverdracht Brabant breed aandacht zouden krijgen.
Hoe past Van Gogh NP bij de plannen van uw organisatie?
Van Gogh NP ontstijgt ons werkgebied ruimschoots over nagenoeg heel Noord-Brabant. Dat vereist een bredere aanpak, veel overleg met de andere partners en een grotere organisatie dan wij zijn. Een platte organisatie met een hoog doe gehalte. Onze stichting richt zich vooral, specifiek op het beekdal van de Voorste stroom, en zoals de subtitel van ons boek al aangeeft, een ondergewaardeerd gebied. Zowel Van Gogh NP als wij zullen onze weg moeten zoeken hoe we elkaar kunnen versterken om de plannen van de afzonderlijke partijen tot een succes te maken, daarin kan wederzijdse kennis van belang zijn.
Een van de ontwikkellijnen in het masterplan is en het werken aan een gezonde, mooie en groene leefomgeving. Wat zijn, vanuit uw werkveld bekeken, de aandachtspunten? Wat zijn do’s and don’ts?
Onze aanpak om zaken van de grond te krijgen richt zich sterk op de medewerking van inwoners en op wat mogelijk is in ons werkgebied waarbij we de kleinschaligheid van het gebied koesteren. Ecologie, cultuurhistorie, natuur en landschap, adviseringen, duurzaamheid, slow-toerisme en samenwerking zijn belangrijke punten in onze aanpak. Waar we geen medewerking aan willen geven zijn grootschalige initiatieven van toerisme, windmolens op elke plaats en grondgebonden zonnepanelen parken. Tijdig eigenaren van grote daken bij schuren en stallen enthousiasmeren leverde de installatie van 7500 panelen in het gebied van de Duurzaamheidsvallei op. Als er grootschalige uitbreidingen van intensieve veehouderijen op stapel staan proberen wij via informatie in contact te komen met de initiatiefnemers om samen te kijken of een betere inpassing in het landschap mogelijk is. Ook geven wij gevraagd of ongevraagd adviezen bij het onderhoud van landschapselementen en hoogstamfruitbomen.
Kunt u een of enkele projecten van uw organisatie beschrijven die een goed voorbeeld vormen van de aanpak in Van Gogh NP? Het gaat daarbij om projecten die waarde en kwaliteit toevoegen aan (de beleving van) het landschap. Projecten waar samen wordt gebouwd aan het landschap van de 21ste eeuw.
In 2008 is vanuit de overheid op vier plekken in Nederland een pilot gestart om het landschap aantrekkelijker te maken met diverse soorten van landschapselementen. Een van die plekken was in het gebied waar nu de Duurzaamheidsvallei actief is, ergo, indirect was het de reden van oprichting van onze stichting. Het Groene Woud had de uitvoeringsregie maar het stokte hier en daar bij de medewerking van de grondeigenaren. Enkele, inmiddels bestuursleden van onze stichting hebben hun diensten aangeboden waardoor de medewerking van grondeigenaren soepeler verliep en daardoor was in 2016 de doelstelling van 20 ha landschapselementen gerealiseerd. Mede door dat succes zijn wij op de ingeslagen weg doorgegaan. We hebben een wandelroute aangelegd van 14 km van Tilburg naar Oisterwijk en terug, een aan de noord en een aan de zuidkant van de voorste stroom. We voerden groencompensatieplannen uit voor de gemeente Tilburg, voor de gemeente Oisterwijk hebben we een beplantingsplan gemaakt en uitgevoerd voor een retentiebekken. Een door ons aangelegd parkeerterrein van 50 plekken bij een natuurterrein heeft veel frustratie bij de inwoners weggenomen, het landbouwverkeer kan daardoor weer doorstromen. Momenteel is in uitvoering het begin van de realisatie van mogelijk 80 ha natuurontwikkeling, de eerste 10 ha zijn bijna gereed. Intensief wordt ook samengewerkt met de vereniging Behoud Moerenburg met als doel elkaar te ondersteunen in de initiatieven die op stapel staan, we voeren overleg met waterschap De Dommel om te komen tot het meanderen van de Voorste stroom en we hebben kennis gemaakt met het IVN uit Oisterwijk om te komen tot een samenwerking tot inventarisatie van het gebied. Daarnaast voeren we regelmatig overleg met het Brabants Landschap over diverse zaken aangaande natuurinrichting en beheer.
Wat moet Van Gogh NP volgens u vooral wel en vooral niet worden?
Van Gogh NP moet een partij worden die het belang en de specifieke eigenschappen van het Brabantse Land erkent en beschermd. Zij moet een partner zijn in de realisatie van woningbouw en duurzame landbouwontwikkeling en er op toezien dat er geen grootschalige industriële ontwikkelingen komen op de verkeerde plaatsen. Kortom, Brabant moet een leefbare provincie blijven waar mensen graag naar toe komen en die de inwoners van Brabant van harte verwelkomen. Van Gogh NP moet zeker niet gaan voor snelle successen maar werken aan een breed gedragen plan, met een stip aan de horizon en waar realisme in zichtbaar is.
Wanneer is Van Gogh NP volgens u geslaagd?
Van Gogh NP is in onze ogen geslaagd als het Brabantse landschap op termijn er uitziet zoals op sommige schilderijen van Vincent te zien is, een in elkaar vloeiend kleurrijk landschap waarin het goed toeven is voor hen die er willen en moeten zijn. Waar wonen, landbouw, veeteelt en industrie een harmonieuze samenhang vertonen met respect voor elkaars belangen, passend in de bij de streek horende eigenschappen.
