In gesprek met IVN
Wat zijn de beweegredenen van IVN om deel te nemen aan Van Gogh NP? Wat hopen ze te bereiken? Een gesprek met IVN directeur regio Zuid, Renske Visscher.
IVN is al direct vanaf het begin actief betrokken bij de oprichting van Van Gogh NP. Wat sprak jullie in dit plan aan?
Om heel eerlijk te zijn waren we in eerste instantie wat behoedzaam. De naam Van Gogh NP is sterk gekozen, maar zou ook kunnen worden gezien als een marketing truc om heel veel toeristen naar het gebied te trekken. IVN zet zich landelijk voor alle nationale parken in Nederland in om via educatie in de brede zin van het woord, mensen te enthousiasmeren voor het behoud en bevordering van de natuur. Gelukkig bleek het Van Gogh Park veel meer dan een mooie naam en marketingtool. De crossovers tussen kunst en natuur spreek ons aan, waardoor je een nog bredere groep mensen enthousiast maakt voor het gebied.
Er komen veel uitdagingen op dit gebied af en het gevaar bestaat dat de natuur daar de dupe van wordt. De partners binnen het van Gogh Park willen kijken hoe we die uitdagingen zo aangaan dat we kijken naar wat wél kan. Een gebied waarin plek is voor boeren, voor economische groei, voor duurzaam toerisme, maar bovenal voor meer natuur. De steden en dorpen in het gebied liggen straks in het nationaal park en IVN merkt dat er veel enthousiasme is om het onderscheid tussen buurt en natuur te laten verdwijnen zodat mensen in steden en dorpen straks veel groener wonen dan nu het geval is.
Jullie zijn al op vele manieren betrokken bij het landschap in Brabant. Hoe past Van Gogh NP in jullie strategie?
IVN wil mensen weer verbinden met natuur zodat zij enthousiast worden en zich voor die natuur in gaan zetten. Omdat niet iedereen hetzelfde is en mensen op verschillende manieren enthousiast raken heeft IVN haar werk georganiseerd in vier thema’s:
Daarnaast bereiken de IVN vrijwilligers jaarlijks 110.000 mensen in Brabant onder andere via excursies en heel veel andere activiteiten. Als IVN zien we veel kansen om tussen al onze eigen projecten en activiteiten, en met onze samenwerkingspartners, meer crossovers te maken. We merken nu al dat het Van Gogh Park hiervoor een vliegwiel kan zijn. Van alle kleine sneeuwvlokken maken we één grote groene sneeuwbal.
Binnen IVN zijn vele vrijwilligers actief. Hoe zorgen we ervoor dat Van Gogh NP ook bij hen wordt omarmd? Wat zijn de do’s en don'ts?
Veel vrijwilligers zijn net als de beroepskrachten in eerste instantie nog wat voorzichtig: ‘is het geen marketing of te bedacht verhaal?’. De drijfveer van de vrijwilligers is mensen enthousiasmeren voor natuur om uiteindelijk een groen en duurzaam Nederland te realiseren. Als duidelijk wordt dat het Van Gogh NP daarbij kan helpen en dat er ruimte is voor eigen ideeën en activiteiten, verwacht ik dat veel vrijwilligers enthousiast zullen worden. Meedenken en meebouwen zijn wel echt een voorwaarde, want zoals Ghandi al zei: ‘If you don’t think with me but for me, you think against me’. Samen optrekken kost mogelijk wat meer tijd en middelen, maar maakt de kans op succes vele malen groter.
Educatie is een belangrijke pijler in het Van Gogh NP. Wat zijn voor jullie de belangrijkste speerpunten voor als het om educatie gaat binnen Van Gogh NP in de komende jaren?
Bij educatie wordt vaak gedacht aan educatie ‘oude stijl’ waarbij de gids of docent voor de klas staat en vertelt wat goed en mooi is aan de natuur. Dit noem je ook wel in goed Nederlands ‘lean backward’. IVN heeft zich echter de afgelopen jaren veel meer ontwikkeld naar ‘educatie nieuwe stijl’; kinderen en volwassenen zelf de natuur laten ontdekken en beleven door bijvoorbeeld zelf een Tiny Forest aan teleggen. Of door challenges zoals de #2uurnatuurchallenge. Of door met ondernemers en vrijwilligers beleefweken te organiseren. Dit noem je ook wel ‘lean forward’. Educatie nieuwe stijl is veel actiever en gaat veel meer uit van samen doen, daarmee is educatie nieuwe stijl dus tevens communicatie en participatie. In Van Gogh NP willen we deze lijn graag doorzetten en nog steviger optuigen.
Wat moet het Van Gogh NP vooral wel en vooral niet worden?
Een marketingverhaal zonder inhoud, of een poldermodel met honderd partners en beleidsstukken maar geen activiteit in het gebied.
Wanneer is het project voor jullie geslaagd?
Als het lukt om een grote groep Brabanders in het gebied trots te laten zijn en mee te laten bouwen aan de prachtige natuur waarin zij wonen. Dat zij er samen voor zorgen dat die natuur in de toekomst steeds dichter voor hun deur ligt. We gaan voor een Nationaal Park waar een plek is voor iedereen, van nieuwkomer tot oer-Brabander, van boer tot natuurorganisatie, van ondernemer tot kenniswerker, van jong tot oud. Een plek waar het bovendien ook erg goed wonen is voor alle planten, dieren en insecten.
