In gesprek met GGZ Eindhoven
GGZ Eindhoven (GGzE) heeft zich als nieuwe partner verbonden aan Van Gogh NP. Aan het woord is Joep Verbugt, bestuursvoorzitter van GGzE. Hij pleit voor meer aandacht voor onze mentale gezondheid. Van Gogh NP speelt hierbij volgens hem een belangrijke rol.
GGzE is onlangs actief betrokken bij de ontwikkeling van Van Gogh NP. Wat sprak u in dit plan aan?
Wij vinden het van groot belang dat mentale gezondheid van bewoners van Brabant net zo belangrijk gaat worden als de fysieke gezondheid. Daar zetten we ons sterk voor in. Uit onderzoek blijkt dat er een duidelijk verband is met de groene omgeving en de mentale gezondheid. Wie dichtbij groen leeft, woont of werkt maakt minder kans op mentale gezondheidsproblemen. Van Gogh Nationaal Park gaat niet alleen over onze natuurgebieden, maar breekt een lans voor groen tot in onze steden en dorpen. Hier vinden we elkaar.
Blijkbaar speelt het landschap een rol in jullie werk. Welke betekenis heeft het landschap voor GGzE en jullie cliënten?
GGzE omarmt al jaren het Planetree concept. Dit is een internationaal zorgconcept waar meer dan 1000 organisaties wereldwijd aan meewerken. Een belangrijk onderdeel van het concept is betere menswaardige zorg in een helende omgeving. Zelf creëren we een helende omgeving door de inrichting van ons instellingsterrein, met veel groen, water en rustgevende plekken. Onze cliënten komen als vanzelf in aanraking met de natuur en we zien dat deze al direct zijn werk doet.
Hoe past Van Gogh NP in jullie plannen?
De gedachte van een helende omgeving zouden we niet alleen toe moeten passen voor onze cliënten, maar voor de gehele samenleving. Hoe zorgen we ervoor dat we natuurbeleving inzetten voor onze mentale gezondheid? Als preventief zorgmiddel. Met de toenemende vraag naar zorg moeten we anders gaan denken. We kunnen de vraag niet op dezelfde manier benaderen als dat we nu doen. Met de hulp van o.a. Van Gogh NP sturen we op bredere preventie, waarbij onze mentale gezondheid op een prominentere plek staat.
Eén van de aandachtspunten in het masterplan is het versterken van het landschap in relatie tot de maatschappelijke opgave, zoals klimaatadaptatie of landbouw transitie. Wat zijn de aandachtspunten volgens u?
In de plannen moeten we ons niet alleen richten op feitelijke maatschappelijke opgaven. Gebiedsinrichting is nog veel te weinig specifiek gelinkt aan de bijdrage die het levert aan de mentale gezondheid. Het woord ‘duurzaamheid’ zouden we veel breder willen trekken. Het gaat ook over de groenbeleving en wat het met je doet qua gezondheid op de lange termijn. Dat betekent de verbinding maken. Verbinding met natuurgebieden. Groen tot in de steden. Verbinding maken met de mensen die erin leven, wonen en werken.
En daarbij, de naamgever van het nationale park is niet geheel onbekend met mentale gezondheid. We willen zorgen voor een andere denkwijze over mentale gezondheid. We willen af van de stigmatisering die er nog steeds op rust. Praten over mentale problemen is namelijk nog steeds lastig. Tegelijkertijd zie je dat er goed mee te leven is. En dat je, net als Van Gogh, je talenten tot uiting kunt laten brengen. Laten we dus niet direct mensen met mentale problemen in hokjes plaatsen. Ook van psychische ziektes kun je genezen of ermee functioneren. Zo is bij Vincent de mentale gezondheid ook niet dominant. Zijn werk is dominant. Het is geen tegenstelling. En daar moeten we naar toe.
Zijn er projecten of ontwikkelingen binnen GGzE die al goed passen in de ambities van Van Gogh NP?
Op ons terrein Landgoed De Grote Beek hebben we sinds dit jaar een Breinpad. Een 4 kilometer lang wandelpad langs gebouwen, bos, kunst en natuur. Een prachtig pad dat helpt bij herstel van onze cliënten, maar het pad is ook open voor iedereen die van de omgeving wil genieten.
Ook zijn we in Brainport Park betrokken bij diverse projecten waar we samen met partners kijken hoe we de woonomgeving van bewoners uit bedrijfsleven meer aantrekkelijk kunnen maken. Groen speelt daarbij een belangrijke rol.
Wat moet het Van Gogh NP vooral wel en vooral niet worden?
We zouden het natuurlijk jammer vinden als de ontwikkeling van Van Gogh NP niet wordt aangegrepen om substantieel bij te dragen aan onze mentale gezondheid. Het zou een gemis zijn als Van Gogh NP zich alleen richt op natuurbeheer. Er ligt een geweldige kans voor Van Gogh NP om hier het verschil te maken. Zeker omdat je de naam Van Gogh hebt genomen. Je bent het dan ook een beetje schatplichtig.
Wanneer is Van Gogh NP voor jullie geslaagd?
Wanneer we dagelijks volop kunnen genieten van groen om ons heen en daar ook de vruchten van plukken. Wanneer groen onderdeel is van diverse preventieprogramma’s.
