Van pilot naar leergemeenschap voor agrariërs in Van Gogh NP
Wat begon in 2021 als een pilot in het Van Gogh Nationaal Park onder het programma Brabants Bodem, is nu uitgegroeid tot een beproefde methode die agrariërs helpt om duurzamer te ondernemen: de Brabantse Biodiversiteitsmonitor Melkveehouders (BBM).
De BBM maakt de prestaties door middel van zogenaamde Kritische Prestatie-Indicatoren (KPI’s) van melkveehouders op het gebied van duurzaamheid en biodiversiteit inzichtelijk én beloont hen hiervoor. Het project is flink uitgebreid: meer dan 500 melkveehouders door heel Brabant doen mee en de ondersteuning loopt vooralsnog tot 2028. De BBM is een van de eerste en grootste projecten in Nederland die met doelsturing werken. Dit betekent dat agrariërs zich richten op het behalen van gestelde doelen en daarbij zelf kiezen op welke manier zij hun bedrijf verduurzamen. De BBM wordt uitgevoerd door ZLTO, Boerennatuur Brabant, de Brabantse Milieufederatie, de Brabantse waterschappen en de provincie Noord-Brabant.
Leren van elkaar
Veel melkveehouders doen al mee aan de BBM, maar er zijn nog stappen te zetten om agrariërs zich ook echt verbonden te laten voelen met het programma. Om dit te verbeteren zetten ZLTO en Boerennatuur Brabant een leergemeenschap op. Dat doen ze samen met de andere partners van de BBM: de Brabantse Milieufederatie, de Brabantse waterschappen, Brabants Landschap en de provincie Noord-Brabant. Dit netwerk moet agrariërs sterker met elkaar verbinden en hen beter gaan ondersteunen in hun verduurzamingsdoelen. En het biedt de mogelijkheid om van elkaar te leren. Via webinars, bijeenkomsten en bedrijfsbezoeken kunnen kennis en ervaringen uitgewisseld worden. Ook agrariërs die (nog) niet deelnemen aan de BBM en graasdierhouders zijn welkom om deel te nemen.
Langdurig leren en verbeteren
De leergemeenschap heeft vier doelen: verbinding, kennisdeling, inventariseren van kennisbehoeften en efficiënte communicatie. Het netwerk blijft tot minstens 2028 actief, zodat agrariërs voor de lange termijn stappen kunnen zetten in hun bedrijfsvoering. Ondernemers leren vaak het meest van elkaar, en deze opzet biedt de ruimte om de komende jaren samen te werken en te experimenteren. Daarbij staat praktische toepassing in de bedrijfsvoering en tastbaar resultaat voorop. Ook biedt dit ruimte voor stappen in de bedrijfsvoering de proef op de som te nemen, en daar ook. Bijvoorbeeld door het toepassen van kruidenrijk grasland, via voermaatregelen of meer beweiding.
Kennis als motor voor verduurzaming
Het uiteindelijke doel is dat agrariërs hun prestaties op het gebied van natuur, klimaat en waterbeheer verbeteren. De leergemeenschap helpt hen om te ontdekken welke stappen ze kunnen zetten. Voor agrariërs die aan de slag willen met concrete doelen, zoals de KPI’s, worden regionale studiegroepen opgezet. Zo kunnen ze in kleine groepen dieper ingaan op maatregelen die aansluiten bij hun bedrijf.
Betere communicatie, snellere resultaten
Het begeleiden van de ruim 500 deelnemers vraagt veel capaciteit van de betrokken organisaties. Daarom helpt de leergemeenschap ook met efficiëntere communicatie. Via dit netwerk krijgen agrariërs sneller en makkelijker toegang tot de juiste informatie over bijvoorbeeld KPI’s en de werking van de Brabantse Biodiversiteitsmonitor. Met deze aanpak wil de provincie stimuleren dat steeds meer melkvee- en graasdierhouders de stap zetten naar duurzamer en natuurinclusiever ondernemen.