Jan Buys neemt afscheid van Brabants Bodem
In 2020 startte Jan Buys als projectmanager Brabants Bodem. Na jaren vooral op abstract beleidsniveau te hebben gewerkt, wilde hij weer eens dicht tegen de praktijk van verduurzaming van de landbouw aan werken. Die wens kwam uit bij Brabants Bodem, het paste hem als gegoten. Na vijf jaar gaat hij een nieuwe uitdaging aan en neemt hij afscheid. We blikken met hem terug op de afgelopen jaren.
Jan, hoe was jouw start bij Brabants Bodem?
“Ik werd projectmanager in 2020. Best bijzonder, de COVID-lockdown was net neergedaald, ik schreef de brief op mijn verjaardag en werd aangenomen na het eerste en tot nu toe enige sollicitatiegesprek via ZOOM in mijn inmiddels best wel lange carrière. Ik maakte dus ook online kennis met het uitvoeringsteam….”
Wat had je voor ogen met Brabants Bodem?
"Ik wilde graag weer eens dicht tegen de praktijk van verduurzaming van de landbouw aan werken, na jaren vooral op het meer abstracte beleidsniveau actief geweest te zijn. En werken aan wat kán, terwijl we vanuit de overheid vaak beleid maken over wat anders moet of niet meer kan. Dat is inherent aan het maken van beleid, maar meer vanuit de kansen werken is dan een zeer welkome afwisseling. Brabants Bodem is geboetseerd rond het idee: laten we (ook) werken aan wat wél kan, dus dat is een perfecte match. Via mijn rol als projectmanager kon ik daar dus -samen met uitvoeringsteam en bestuurders- mooi aan werken. Het gaat dan om het creëren van zo concreet mogelijke handelingsopties voor ondernemers die duurzaam (willen gaan) werken en zo (betere) zwarte cijfers draaien."
“ Brabants Bodem is geboetseerd rond het idee: laten we (ook) werken aan wat wél kan, dus dat was voor mij een perfecte match ”
Hoe kijk jij terug op de afgelopen jaren?
“We hebben een aantal mooie stappen gezet op de invulling van de eerder genoemde ambitie. De Brabantse Biodiversiteitsmonitor Melkveehouderij kan rekenen op een grote deelname en staat goed op de kaart. Met die kennis en ervaring kunnen we vanuit Brabant een stevige bijdrage leveren aan het meer werken met doelsturing in het landbouwbeleid. En in de keten zie je ook beweging om duurzaamheid te koppelen aan een betere productprijs. En zo geldt dat voor meer onderwerpen: aanleggen agroforestry en voedselbossen, duurzame pachtuitgifte, samenwerking met Urgenda, verduurzaming van plantaardige teelten en niet in het minst het landschapslabel. Dat was een hele zoektocht die met de nodige omzwervingen resulteerde in een mooie samenwerking tussen Brabants Streekgoed en Van Gogh Nationaal Park. Klein begonnen, en het is nu aan die partners om met steun van Brabants Bodem het label tot bloei te brengen. Brabants Bodem probeert dingen uit en dan lukt niet alles. Zo lukte het helaas niet om in samenwerking met Aardpeer een speciale ‘Van Gogh’ obligatie voor grond voor duurzame bedrijven de wereld in te krijgen, de overspannen grondmarkt zat hier in de weg. Dit soort lessen inspireert ons dan wel weer om te kijken hoe we de ervaren belemmeringen weg kunnen krijgen.”
Wat is volgens jou de kracht van Brabants Bodem?
“De kracht zit hem in de samenwerking tussen de partners. Ook al verschillen die in allerlei landbouwdossiers nog wel eens van mening, ze zijn desondanks gemotiveerd om samen te werken aan wat wél kan. Die drive, zowel bij de bestuurders als bij de leden van het uitvoeringsteam, heeft ons gebracht waar we staan en zal ons ook verder brengen.”
Wat laat je achter?
“Een Brabants Bodem dat stáát. Dat is een mooie basis voor een vervolg. Niet dat dat meteen een ‘walk in the park’ zal zijn, integendeel. Maar met zo’n basis moet het mogelijk zijn om nog veel mooie bijdragen aan duurzame en rendabele voedselproductie in Van Gogh Nationaal park en de rest van Brabant te realiseren.”
Wat is je wens voor Brabants Bodem voor het komend jaar (en de jaren erna)?
“Dat we echt een breed, duurzaam voedselproductieproject worden, dus de succesvolle basis die we rond de melkveehouderij hebben, uitbouwen naar de teelt van voedselgewassen. En zo de spanning die er zit tussen enerzijds de noodzaak (vanuit voedselzekerheid en verkleinen klimaatimpact) om meer plantaardig voedsel te consumeren en te produceren en anderzijds de in de huidige praktijk relatief grote milieu-impact van veel voedselgewassen wegnemen. Ik ben ervan overtuigd dat dat kan, maar tussen droom en actualiteit zit nog wel een stevige uitdaging! En Brabants Bodem zou Brabants Bodem niet zijn als het er niet in slaagt die spanning fors te verkleinen.”
Kun je iets vertellen over je nieuwe rol bij de provincie?
“Ik ben nu strateeg bij het programma Landbouw en Voedsel. Dat betekent dat ik me in de volle breedte van dat programma bezighoud met de beleidsvorming en de vertaling daarvan naar uitvoering. Dichter tegen het provinciaal bestuur aan, meer in de samenwerking met andere provincies. De transitie in de landbouw is daarbij het hoofdgerecht. In wisselwerking met ons beleid ten aanzien van natuur/stikstof, water, klimaat enzovoort. Onderwerpen als instrumenten voor een goed grondbeleid, het belang van voedselproductie in onze afwegingen en het bieden van zicht op een goede toekomst voor de agrarische ondernemers komen daar veel bij langs.”
Zien we Jan Buys in een andere rol nog terug bij Brabants Bodem, ergens in een project dat raakt aan je nieuwe rol?
“Vanuit mijn nieuwe rol ‘bemoei’ ik me met veel zaken. De onderwerpen die ik noemde hebben allemaal raakvlakken met wat Brabants Bodem doet en gaat doen. En Brabant is niet heel erg groot en het landbouwwereldje is een soort grote familie (vaak heel gezellig). Dus……..”
Vanaf februari 2025 neemt Liza Simons het stokje over van Jan Buys. In een volgend interview stellen we haar graag aan u voor.
“ "De kracht zit hem in de samenwerking tussen de partners. Ook al verschillen die in allerlei landbouwdossiers nog wel eens van mening, ze zijn desondanks gemotiveerd om samen te werken aan wat wél kan." ”