Eerste Atelier Van Gogh NP van start

Met een grote opkomst van de partners van Van Gogh NP ging donderdag 17 februari het eerste Van Gogh NP Atelier van start. Een bruisende netwerkbijeenkomst in theater Tiliander in Oisterwijk, zeker nu iedereen elkaar weer fysiek kan ontmoeten.  Voor velen werd het ook een eerste kennismaking met de nieuwe voorzitter Paul Rüpp. Hij opende de bijeenkomst met de woorden “Er groeit iets moois”. Het atelier is bedoeld om periodiek elkaar te informeren, te inspireren en ook aan te spreken op de vele ontwikkelingen die al in het Van Gogh NP plaatsvinden. 

Stand van zaken toekenning status nationaal park

Paul Rüpp gaf aan dat de erkenning als nationaal park belangrijk is voor de energie en de zichtbaarheid van de ontwikkeling. “We zijn in gesprek met LNV om de mogelijkheden te verkennen voor toekenning van de status Nationaal Park onder de huidige wetgeving. Een delegatie van de Regiegroep heeft recent bestuurlijk overleg gehad met de ambtelijke top van LNV. Inzet van LNV is om de status voor Van Gogh NP mogelijk te maken, maar met welk label staat nog open. LNV is enthousiast over de brede aanpak in Van Gogh NP, maar wil eerst de evaluatie van het landelijk Programma Nationale Parken afwachten. Naar verwachting is de evaluatie vóór de zomer beschikbaar en komt LNV in oktober met nieuw beleid.”

Atelier

Tijdens de bijeenkomst werd een kleine greep uit de vele ontwikkelingen in Van Gogh NP gepresenteerd, gevolgd door inhoudelijke discussies en waardevolle suggesties uit de zaal. Landschapsarchitect Adriaan Geuze was aanwezig om kritisch te reflecteren op de ontwikkelingen.

Huizenbouw Tilburg-Oisterwijk

Martijn Kanters en Gijs Breeman van de gemeente Tilburg presenteerden het plan voor een integrale landschaps-inclusieve ontwikkeling in het gebied tussen Tilburg en Oisterwijk. In een gebied van circa 70 km2 moeten 5.000 huizen worden gebouwd. Een hele uitdaging en ‘proof of the pudding’, want hoe werkt een Nationaal Park nieuwe stijl? 

​Het Masterplan Van Gogh NP is voor dit plan vanaf het begin een inspiratie geweest, waardoor er andere keuzes zijn gemaakt. Bijvoorbeeld de keuze om de opgave bovengemeentelijk te bekijken en kernen niet aan elkaar te laten groeien. Martijn Kanters: “Zonder Van Gogh NP zou er een ander plan hebben gelegen, waarbij landschap het sluitstuk zou zijn geweest. Nu is landschap als gelijkwaardig belang in beeld. In de uitvoering moet het plan concreet meer water, biodiversiteit, bos en leefbaarheid opleveren". 

​Volgens landschapsarchitect Adriaan Geuze is dit “een relevante maar bijna onmogelijke opgave, die alleen met een excellent ontwerpproces mogelijk is. En waarbij met veel mensen gesproken moet worden.” Dat zijn de initiatiefnemers ook zeker van plan. De zaal gaf het projectteam het voordeel van de twijfel, maar ziet ze graag terug als het plan concreter is.  

Groen dooraderd. Groene Padenplan

Ernst-Jan van Haaften van Brabants Landschap presenteerde het project ‘Groen dooraderd’. Doel is om 1.000 km landschapselementen, met toegankelijke boerenpaden aan het landschap toe te voegen, van de natuurgebieden tot aan de stad. In eerste instantie richt het project zich op het inventariseren en oplossen van de knelpunten (grond, geld, regels) én op het realiseren van extra inkomsten voor boeren/grondeigenaren. Daarom wordt ook gewerkt aan een systeem met certificaten, waarmee het voor bedrijven aantrekkelijk wordt om in te stappen en het landschap in hun eigen omgeving te verfraaien. Ook zandpaden horen erbij. De inzet is “groot dromen, klein beginnen (in deelgebieden) en snel leren.”

Adriaan Geuze is enthousiast: “Het 1.000 km padenplan is top, want paden en heggen verhogen de biodiversiteit én is lokaal aanstekelijk. Maar het aantal kilometers moet veel hoger!”

Van Gogh NP Academie

Ronald Kramps, projectleider Van Gogh NP Academie, introduceerde de Van Gogh NP Academie als een faciliteit om initiatiefnemers, die bijdragen aan de ambities van Van Gogh NP, te helpen hun droom tot uitvoering te brengen. Zij worden geholpen met kennis en netwerk en de deelnemers helpen elkaar. 

Johan Jansen van Local Tea in Zundert was deelnemer van de eerste editie van de academie. Hij heeft daar zijn idee verder uitgewerkt om (als enige in Europa) niet alleen lokale thee te produceren, maar ook om diverse kruiden te gaan telen. Met de kruiden uit het landschap gaat hij diverse smaken kruidenthee produceren, waarvan een deel van de opbrengst teruggaat naar het (meer kruidenrijke) landschap: “drink je landschap mooier!”.

​In de academie ontmoette hij Wout Janssen van Verte Natuurontwikkeling. Wout heeft een concept bedacht om nieuwe natuur op agrarische grond te ontwikkelen door tijdelijk tiny houses toe te staan. Na 10 jaar verkassen de tiny houses naar een andere locatie en blijft de ontwikkelde natuur behouden. Het huidige beleid is momenteel de grootste belemmering voor dit concept. Deelname aan de academie heeft geleid tot onderbouwing van het concept en tot een zestal locaties, waaronder die bij Johan Jansen in Zundert, voor toepassing van pilots in de praktijk.

In de zaal ontstonden suggesties:

• Martijn Kanters, stadsontwikkelaar bij Gemeente Tilburg, geeft aan dat de grote plannen niet zonder de kleine initiatieven kunnen en is daarom geïnteresseerd in het concept van Wout Janssen.

• Aandachtspunt en kans is het verbinden van het bedrijfsleven aan dit initiatief.

De totale opbrengst van de eerste Academie is 23 februari gepresenteerd. De tweede Academie start op 14 maart. Geïnteresseerde deelnemers kunnen zich melden, partners kunnen initiatiefnemers uit hun netwerk daarop attenderen.