Brabantse watermolenlandschappen worden wakker gekust

7 november 2021

Het Brabantse project ‘Watermolenlandschappen voor klimaatadaptatie’ heeft rijkssubsidie gekregen van de Erfgoed Deal. Door het historische bekenlandschap rond watermolens te reactiveren, kan water in droge perioden beter worden vastgehouden. Dat is goed voor natuur en landbouw. In extreem natte perioden kunnen watermolenlandschappen juist afvoerpieken opvangen, zodat wateroverlast elders wordt voorkomen. Zo wordt het oude cultuurlandschap van de Dommel als het ware wakker gekust, en krijgt het een nieuwe betekenis bij grote actuele maatschappelijke opgaven.

Deze integrale aanpak sluit naadloos aan op het gedachtengoed van het Van Gogh Nationaal Park. Het project combineert de versterking van het Brabantse bekenlandschap met klimaatadaptatie, natuurontwikkeling en de versterking van recreatie en een aantrekkelijke woonomgeving. Ook beleving, kennisuitwisseling en educatie spelen een belangrijke rol. Samen met Vincentre en de Van Gogh Sites Foundations wordt ook voor bezoekers duidelijk gemaakt hoe de watermolenlandschappen functioneerden. Vincent van Gogh schilderde verschillende watermolens rond Eindhoven, zoals die van Opwetten, Coll en Gennep.

De Brabantse aanpak met historische watermolens is uniek in Nederland. Rond drie historische watermolens gaan verschillende partijen de komende drie jaar concreet aan de slag: bij Spoordonk (gemeenten Oirschot), Opwetten (Gemeente Nuenen en Eindhoven) en Venbergen (Gemeente Valkenswaard en Natuurgrenspark Groote Heide). Samen resulteert dat in ten minste 300 hectare waardevol beeklandschap.

Het project is een gezamenlijk initiatief van Molenstichting Noord-Brabant, provincie Noord-Brabant, Waterschap De Dommel en Het Groene Woud. Naast de initiatiefnemers ondersteunen ook andere partijen het project, zoals gemeenten en ARK Natuurontwikkeling. Het project is onderdeel van de uitvoeringsagenda van het Masterplan voor het Van Gogh Nationaal Park.

De Erfgoed Deal is een rijkssubsidie waarmee erfgoed een plek krijgt binnen grote maatschappelijke ruimtelijk opgaven, zoals de klimaatverandering, energietransitie en stedelijke groei en krimp. In het project Watermolenlandschappen investeren de betrokken partijen meer dan € 2,5 miljoen. De Erfgoed Deal draagt daar € 610.000,- aan bij.