Brabant Behaagt beoogt een mooi, biodivers en toegankelijk landschap. We stimuleren Brabanders om 1000 kilometer landschapselementen zoals heggen, bloemrijke randen en kikkerpoelen aan te leggen. We nodigen partijen met grond in het buitengebied uit om mee te doen. Daarmee investeer je in natuur én in een gezonde werk- en leefomgeving. Het project start in vier gebieden om het daarna uit te rollen over de rest van Brabant. Brabants Landschap - partner van Van Gogh Nationaal Park - coördineert het project. Met Brabant Behaagt geven we invulling aan het doel van Van Gogh NP: samen werken aan een aantrekkelijk, waardevol en toekomstbestendig landschap.
Binnen de ontwikkellijn natuur, landschap en erfgoed van het Masterplan Van Gogh NP is de ambitie uitgesproken dat 10% van de oppervlakte van het agrarisch gebied dooraderd is met groene en blauwe (water) elementen. Dit staat bekend als ‘groenblauwe dooradering’. Denk hierbij aan houtige elementen zoals singels, bomenrijen, houtwallen, heggen, hagen, knotbomen, maar ook aan kruidenrijke randen langs akkers en weilanden en natte elementen zoals slootkanten, natuurvriendelijke oevers en kikkerpoelen. Met het project Brabant Behaagt werken de partners in van Gogh NP samen om deze ambitie te realiseren die ook naadloos aansluit bij op de ambities van de Provincie en het Rijk richting 2050.
Het cultuurlandschap in het gebied van Van Gogh NP kende ooit een kleinschaligheid en variatie die uniek was in Nederland en Europa: het populierenlandschap van de Meierij, het kleinschalige houtwallenlandschap in de Baronie en de vele beken ingebed in een gevarieerd landschap kenmerkten het landschap. In de 20e eeuw verdween de kleinschaligheid en werden heel veel landschapselementen opgeruimd. De meeste elementen verdwenen in het agrarisch gebied. De functie die ze eeuwen hadden voor agrariërs ging in de 20e eeuw verloren. Heel simpel: Je kon er geen boterham mee verdienen!
“ Een mooi, biodivers en beleefbaar landschap voor en door Brabanders. Een landschap waar het goed toeven is. Voor onze eigen inwoners maar ook voor bezoekers van het VGNP. ”
Er zijn nu, anno 2024, grote opgaven op gebied van klimaat, waterkwaliteit en biodiversiteit. Landschapselementen zoals onbemeste randen en houtsingels langs sloten zijn goed voor de waterkwaliteit en zijn aantrekkelijk voor vogels, wilde bijeen en vlinders. De aanleg van nieuwe landschapselementen biedt kansen voor de invulling van de grote opgaven die in het landelijk gebied een plek moeten krijgen. Zo krijgen landschapselementen een zogenaamde ‘maatschappelijke functie’. De maatschappij/de overheid zou daarom bereid moeten zijn om agrariërs die hiermee aan de slag willen goed te belonen, zodat er wel een boterham mee verdiend kan worden.
Aanvalsplan Landschap als leidraad
Brabant Behaagt is de Brabantse vertaling voor het Aanvalsplan Landschap dat eind 2022 werd aangeboden aan Minister Christianne van der Wal. Daarin staat onder meer de doelstelling voor 10% groenblauwe dooradering van het landelijk gebied in Nederland vóór 2050. Het gaat hierbij om de aanleg en het beheer van landschapselementen zoals struweelhagen, bloemrijke randen en poelen ten behoeve van een mooi en leefbaar landschap. Deze wens is nu ook opgenomen in plannen van de Rijksoverheid en ook in het voorontwerp van het Brabants Programma Landelijk Gebied.
Extra stimulering nodig voor agrariërs
Vereniging Nederlands Cultuurlandschap (VNC) VNC heeft een analyse gedaan en een uitvoeringsstrategie opgesteld. Uit de analyse blijkt dat er verschillende regelingen in Brabant zijn die het voor grondeigenaren aantrekkelijk moeten maken om te investeren in landschapselementen. Alhoewel de regelingen een belangrijke bijdrage hebben geleverd aan tal van landschapsherstelprojecten, blijft het de spreekwoordelijke pleister op een zere wond. Het heeft er niet toe geleid dat het landschap op grote schaal is hersteld. Ook binnen de coalitie van ‘Aanvalsplan Landschapselementen’, wordt erkend dat de huidige regelingen onvoldoende geschikt zijn om op grote schaal landschapsherstel te realiseren.
Landschap moet onderdeel worden van het verdienmodel van een agrarisch ondernemer.
“ "1000 kilometer aan nieuw groen en blauw." ”
Om 10% groenblauwe dooradering gerealiseerd te krijgen zal geld alleen niet voldoende zijn. Er moet meer gebeuren:
De opgave om het landschap mooier en biodiverser te maken is een gezamenlijke opgave voor alle partners die wel of geen gebruik maken van het buitengebied.
Wil je ook een steentje bijdrage aan de behaging van Brabant op eigen grond? Zo ja, ga dan naar Groenloket Brabant waar je alles kunt vinden over mooie voorbeelden, subsidies en advies.
Je krijgt een advies op maat en vaak is het ook mogelijk dat u een gratis advies ' aan de keukentafel ' krijgt voor de herinrichting van uw grond.
